เราได้ศึกษาผลของพระวิญญาณบริสุทธิ์ทั้งหมดาแล้ว ผลของพระวิญญาณบริสุทธิ์มี 9 อย่าง คือ ความรัก ความปลาบปลื้มใจ สันติสุข ความอดกลั้นใจ ความปรานี ความดี ความสัตย์ซื่อ ความสุภาพอ่อนน้อม และการรู้จักบังคับตน ผลของพระวิญญาณบริสุทธิ์เหล่านี้ตรงกันข้ามกับงานของเนื้อหนัง หมายความว่า ชีวิตเราส่วนตัวก็ดี คริสตจักรส่วนรวมก็ดี สำแดงอย่างหนึ่งอย่างใด สำแดงผลของพระวิญญาณหรือสำแดงงานของเนื้อหนัง ดังนั้น เราควรพิจารณาดูว่า ชีวิตส่วนตัวของเราก็ดี คริสตจักรส่วนรวมของเราก็ดีมีอะไรอยู่ มีผลของพระวิญญาณ หรือมีงานของเนื้อหนัง ระหว่างนั้นคงไม่มี ถ้ามีผลของพระวิญญาณ เราก็เป็นคนของพระวิญญาณและคริสตจักรส่วนรวมของเราก็เป็นคริสตจักรฝ่ายวิญญาณ แต่ถ้ามีงานของเนื้อหนัง เราเป็นคนของเนื้อหนังและคริสตจักรส่วนรวมของเราก็เป็นคริสตจักรฝ่ายเนื้อหนัง เวลานี้เป็นเวลาที่สมควรที่จะระลึกถึงคำเตือนของ อจ.เปาโลที่ว่า “...บัดนี้ ข้าพเจ้าขอเตือนท่านเหมือนกับที่เคยเตือนมาแล้วว่า คนที่ประพฤติเช่นนั้นจะไม่มีส่วนในแผ่นดินของพระเจ้า”(กท.5.21) ก็หมายความว่า คนที่มีส่วนในแผ่นดินของพระเจ้านั้นไม่น่าประพฤติตามเนื้อหนัง หรือความต้องการของเนื้อหนัง แต่ดำเนินชีวิตตามพระวิญญาณ พี่น้องเป็นคนที่ไม่มีส่วน หรือมีส่วนในแผ่นดินของพระเจ้า แน่นอน เราต้องเป็น และเป็นคนที่มีส่วนในแผ่นดินของพระเจ้า เมื่อเป็นเช่นนั้นแล้ว เราต้องดำเนินชีวิตตามพระวิญญาณบริสุทธิ์ และเกิดผลของพระวิญญาณทั้ง 9 อย่าง ผล 9 อย่างของพระวิญญาณนั้นเป็นอย่างไร ควรสรุปและนำมาประยุกต์ใช้กับชีวิตประจำวันของเราอย่างไรดี

1. ผล 9 อย่างของพระวิญญาณนั้นเป็นคุณความดียอดเยี่ยมของเรา
         ในข้อ 23 ตอนท้ายบอกไว้ว่า “เรื่องอย่างนี้ไม่มีธรรมบัญญัติห้ามไว้เลย” เรื่องอย่างนี้ หมายถึงผล 9 อย่างของพระวิญญาณที่กล่าวมาก่อนหน้านี้ ไม่มีธรรมบัญญัติที่ห้ามผลของพระวิญญาณไว้เลย เพราะผลของพระวิญญาณนั้นทำให้ธรรมบัญญัติได้สำเร็จลุล่วง และทำให้ธรรมบัญญัติสมบูรณ์ 
          เมื่อข้าพเจ้ายังเป็นเด็ก ได้ยินว่า “สำหรับคนนี้น่ะ ไม่ต้องมีกฎหมายเหรอ” นั่นหมายความว่าอะไร คงไม่มีใครที่จะสร้างกฎระเบียบสำหรับคนที่เกิดผลของพระวิญญาณเช่นนั้น มักจะสร้างกฎระเบียบเพื่อคนประเภทไหน คนที่ประพฤติดี หรือคนที่ประพฤติไม่ดี พระคัมภีร์บอกว่า คือโดยรู้ว่า ธรรมบัญญัตินี้นิได้ทรงบัญญัติไว้สำหรับคนชอบธรรม แต่ทรงบัญญัติไว้สำหรับคนอธรรมและคนดื้อด้าน คนผิดและคนบาป คนไม่นับถือพระเจ้าและ คนหมิ่นประมาท คนฆ่าพ่อ คนฆ่าแม่ คนฆ่าคน คนล่วงประเวณี ชายรักร่วมเพศ ผู้ร้ายลักคน คนโกหก คนทวนสบถ และอะไรอื่นๆ ที่ขัดกับคนสอนอันมีหลัก ” (1ทิโมธี 1.9-10)
          เพราะเหตุนี้ ผล 9 อย่างของพระวิญญาณนั้นเป็นคุณความดียอดเยี่ยมสำหรับชีวิตของเรา คงไม่มีอะไรที่เอามาเปรียบเทียบกับผล 9 อย่างของพระวิญญาณได้ ปัญหาของคริสเตียนบางคนก็คือ ขาดจริยธรรมคริสเตียน ข้าพเจ้าได้ฟังรายงานจากผู้แทนคริสตจักรภาคเหนือ จังหวัดเชียงรายว่า ชาวเขาบางคนคิดแต่การรอดพ้นจากอำนาจผี ได้รับการรักษาโรคที่มีอยู่เท่านั้น คริสเตียนหลายคนติดคุกอยู่เพราะข้อกล่าวหาเรื่องเกี่ยวกับยาเสพติด
          การที่เราได้รับการรอดพ้นจากอำนาจผี อำนาจของบาปและความตายเป็นเรื่องสำคัญมากทีเดียว แต่เมื่อเราศึกษาพระคัมภีร์ รู้ได้ว่า พระคัมีร์ไม่ได้เน้นถึงความรอดพ้นจากอำนาจเหล่านี้ แต่เน้นถึงการดำเนินชีวิตด้วย การที่เราได้รับความรอดก็สำคัญ แต่ในเวลาเดียวกัน ชีวิตหลังจากที่ได้รับความรอดก็สำคัญเช่นเดียวกัน ในวินาทีที่เราเปิดใจรับเชื่อพระเยซู เราได้รับความรอด เป็นชาวแผ่นดินสวรรค์ เราต้องดำเนินชีวิตที่สมกับฐานะที่เป็นชาวแผ่นดินสวรรค์ คุณความดีที่ชาวแผ่นดินสวรรค์ควรสร้าง และสำแดงออกให้เห็น ก็คือ ผล 9 อย่างของพระวิญญาณนั้น

2. ผล 9 อย่างของพระวิญญาณนั้นเติบโตขึ้นในบรรยากาศที่เหมาะสม
          อจ. เปาโลได้เตือนว่า ต้องมีบรรยากาศที่ถูกต้องสำหรับการเติบโตของผล 9 อย่างนี้ ในข้อ 24-26 บอก ว่า “ผู้ที่อยู่ฝ่ายพระเยซูคริสต์ได้เอาเนื้อหนังกับความอยากและตัณหาของเนื้อหนังตรึงไว้ ถ้าเรามีชีวิตอยู่โดยพระวิญญาณ ก็จงดำเนินชีวิตตามพระวิญญาณด้วย เราอย่าถือตัว อย่ายั่วโทสะกัน และอิจฉาริษยากันเลย” 
           ผลไม้ไม่สามารถเจริญขึ้นได้ในทุกฤดูฉันใด ผลของพระวิญญาณก็ไม่สามารถเจริญขึ้นในชีวิตของทุกคนหรือในคริสตจักรทุกแห่งได้ฉันนั้น ฤดูหนาวไม่เป็นฤดูที่ผลไม้เจริญขึ้นได้ เช่นเดียวกัน ความอยากและตัณหา ซึ่งเป็นความต้องการของเนื้อหนังนั้นไม่เป็นบรรยากาศสำหรับการเจริญขึ้นของผล 9 อย่างของพระวิญญาณ เพราะเหตุนี้ผู้ที่จะสร้างบรรยากาศที่ดีสำรหับการเจริญขึ้นของผลของพระวิญญาณนั้นควรเอาความอยากและตัณหาของเนื้อหนังไปตรึงไว้ที่กางเขน พูดอีกนัยหนึ่ง คือทำลาย หรือฆ่าความต้องการของเนื้อหนังให้ตายและฝังไว้ สิ่งต่างๆ ซึ่งปรากฎอยู่ในข้อที่ 26 ก็เช่นเดียวกัน ไม่เหมาะกับการเจริญขึ้นของผลฝ่ายวิญญาณ เช่น การถือตัว การยั่วโทสะกัน การอิจฉา และการริษยากัน ดังนั้นไม่ควรประพฤติตามสิ่งเหล่านี้
             บรรยากาศที่ดีทีสุดที่ทำให้ผลของพระวิญญาณได้เจริญขึ้นอย่างดี ก็คือการประกอบ ด้วยพระวิญญาณบริสุทธิ์ ในข้อ 25 ได้กล่าวไว้ว่า “จงดำเนินชีวิตตามพระวิญญาณด้วย” ดำเนินตามพระวิญญาณนั้น หมายถึง เดินไปทีละก้าวๆ ด้วยกันกับพระวิญญาณ ไม่ได้เดินหน้า และไม่ได้ล้าหลังหรือห่างไกล แต่เดินตามพระวิญญาณอย่างใกล้ชิดกับพระวิญญาณบริสุทธิ์ พระองค์ทรงเป็นผู้นำเรา และเราเป็นผู้ตามพระองค์
            ทำไมเราจำเป็นต้องดำเนินชีวิตตามพระวิญญาณบริสุทธิ์ เพราะว่าพระองค์ทรงเป็นแหล่งที่มาของชีวิตเรา ในข้อ 25 ตอนต้นบอกว่า “ถ้าเรามีชีวิตอยู่โดยพระวิญญาณ” เรามีชีวิตอยู่โดยพระวิญญาณ เราจึงจำเป็นต้องดำเนินชีวิตตามพระวิญญาณ พระคัมภีร์บอกว่า “ด้วยว่า ซึ่งปักใจอยู่กับเนื้อหนัง ก็คือความตาย และซึ่งปักใจอยู่กับพระวิญญาณ ก็คือชีวิตและสันติสุข” (โรม 8.6) พระวิญญาณผู้ได้ทรงชุบให้พระเยซูคริสต์ทรงเป็นขึ้นมาจากความตายแล้ว ทรงกระทำให้กายของเรา ซึ่งต้องตายนั้นเป็นขึ้นมาใหม่ได้ เราจึงดำเนินชีวิตตามพระวิญญาณอยู่เสมอ

3. ผล 9 อย่างของพระวิญญาณนั้นปรากฎขึ้นเพื่อพระสิริของพระองค์
          เราจำเป็นต้องระลึกว่า ผลไม้ทุกชนิดมีอยู่เพื่อให้มนุษย์กิน ไม่ใช่เพื่อจะได้รับการยกย่อง หรือจะถูกแสดง ผลของพระวิญญาณก็เช่นเดียวกันก็มีอยู่เพื่อพระสิริของพระเจ้า มนุษย์ที่อยู่ล้อมรอบเรากำลังรู้สึกโหยหิวความรัก ความปลาบปลื้มใจ สันติสุข และผลของพระวิญญาณอื่นๆ เมื่อคนอื่นๆได้เห็นสิ่งเหล่านั้นในชีวิตของเรา เขาคงรู้ว่าเรามีสิ่งที่เขาไม่มี เราไม่ได้เกิดผลเพื่อการบริโภคของเราเอง แต่เกิดผลเพื่อให้คนอื่นๆ มาบริโภคและได้รับประโยชน์ แล้วคนเหล่านี้มักจะถวายพระเกียรติแด่พระเจ้า 
             พระเยซูทรงเคยเทศนาบนภูเขาว่า “ท่านทั้งหลายก็เหมือนกับตะเกียง จงส่องสว่างแก่คนทั้งปวง เพื่อว่าเมื่อเขาได้เห็นความดีที่ท่านทำ เขาจะได้สรรเสริญพระบิดาของท่านผู้ทรงอยู่ในสวรรค์” (มัทธิว 5.16)
            งานของเนื้อหนังนั้งทำให้คนอวดตัวเอง และชืนชอบเมื่อคนอื่นๆชมเชยเขา แต่ผลของพระวิญญาณนั้นทำให้เราเป็นเหมือนพระเยซูมากยิ่งขึ้น เพื่อพระองค์เอง ไม่ใช่เพื่อการยกย่องของมนุษย์ งานของเนื้อหนังนั้นอาจนำการชมเชยมายังเรา แต่ไม่สามารถที่จะเกิดผล ซึ่งนำพระสิริขของพระองค์มายังเราได้ อจ.เปาโลเคยบอกไว้ว่า “เหตุฉะนั้น เมื่อท่านจะรับประ ทาน จะดื่ม หรือจะทำอะไรก็ตาม จงกระทำเพื่อเป็นการถวายพระเกียรติแด่พระเจ้า” (1โครินธ์ 10.31) จุดประสงค์ของมนุษย์อันดับแรก คือ การถวายพระเกียรติแด่พระเจ้า เราเกิดผลของพระวิญญาณเพื่อเป็นการถวายพระเกียรติแด่พระเจ้าเช่นเดียวกัน
            นักศึกษาคนหนึ่งมาถามข้าพเจ้าว่า ดื่มเหล้าได้ไหม ทำไมดื่มเหล้าไม่ได้ พี่น้องคิดอย่างไร ดื่มได้ไหม สุบบุหรี่ได้ไหม ไปเที่ยวคาราโอเกะได้ไหม พระคัมภีร์พูดอย่างไรกับเรื่องเหล่านี้ พระคัมภีร์ไม่ได้พูดถึงเรื่องทุกอย่าง ถึงกระนั้นก็ตาม พระคัมภีร์ได้พูดถึงหลักการไว้แล้ว คือทำอะไรก็ตาม ต้องคิดดูว่า เมื่อทำแล้วเป็นที่ถวายพระเกีรยติแด่พระเจ้าไหม
            การดำเนินชีวิตคริสเตียนที่จะประสบความสำเร็จนั้นยากไหม คนส่วนใหญ่อาจบอกว่า ยากมาก คำตอบที่แท้จริง คือเป็นไปไม่ได้ ถ้าเราพยายามที่จะดำเนินชีวิตด้วยกำลังของตนและไม่ได้พึ่งอาศัยพระวิญญาณบริสุทธิ์

            เคล็ดลับของชีวิตเช่นนี้ คือพระวิญญาณบริสุทธิ์ พระองค์เท่านั้นทำให้เราเกิดผล 9 อย่างของพระวิญญาณได้ พระองค์สามารถสร้างเราทำให้ธรรมบัญญัติแห่งความรักสำเร็จได้ เอาชนะเนื้อหนังได้ และเกิดผลอย่างมากมายได้ ให้เรามอบชีวิตของเราแด่พระองค์ และยอมให้พระองค์ทำงานในชีวิตของเรา